Yönetim Kurulu Başkanımız İsmail Kemaloğlu, İstanbul Ticaret Borsası’nın İSTİB Haber gazetesinde “Tarımda Üretim Arttı” konulu yazı kaleme aldı.
TÜİK Bitkisel Üretim İstatistikleri
2022 yılı tarımsal üretim açısından bir önceki yıla göre daha verimli geçti. Ülkemizin toplam bitkisel üretiminde artış yaşandı.
TÜİK tarafından bitkisel üretime ilişkin hasat dönemi ve yıl sonunda yayınlanan rekolte tahminleri ile ülkemizin bitkisel üretim istatistikleri ortaya konulmaktadır. İlk tahminler net durumu vermemesine rağmen gidişata ilişkin önemli veri kaynağı olmaktadır.
Her yıl, yıl sonlarında açıklanan kesinleşmiş üretim verileri yıllık değişimleri, çiftçi eğilimleri, arz ve talep dengesinin etkisi, fiyat seyirleri açısından hayati önemdedir.
Tarım ve gıdanın önemi son birkaç yıldır net olarak daha iyi anlaşılmıştır. Bütün dünyada gıda güvenliği endişeleri en kritik siyasi, sosyal ve ekonomik konular halini almıştır. Üstelik savaşlar ve jeopolitik riskler ile bu endişeler daha da artırmıştır. Ülkeler üretimlerini artırmak, tarımda sürdürülebilirliği sağlayabilmek için tarım ve gıda sektörüne daha fazla destek vermek zorunda kalmıştır.
Tahıllar ve diğer bitkisel ürünler ile meyveler bir önceki yıla göre arttı.
2022 yılı üretim miktarlarında bir önceki yıla göre tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde (yem bitkileri hariç) %14,6, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde %7,7 oranında artış olurken; sebzelerde %0,5 oranında azalma oldu.
Buna göre, toplam rakamlara baktığımızda üretim miktarları 2022 yılında yaklaşık olarak tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 70,2 milyon ton, sebzelerde 31,6 milyon ton, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde 26,8 milyon ton olarak gerçekleşti.
Tahıl üretimi 2022 yılında bir önceki yıla göre arttı.
2021 yılında Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu başta olmak üzere iklim riskleri ve kuraklık etkisi ile hububatın ana üretim bölgelerinde üretim düşüşleri görülmüştü. Üstüne, dünya genelinde artan covid riskleri, jeopolitik riskler, lojistik sorunları, gıda tedarik zincirindeki bozulmaların etkisi ile artan dünya hububat fiyatlarının etkisini yaşadık.
Yurtiçi piyasaları düzenlemek için yoğun ithalatların yapıldığı, hububat için gümrük vergilerinin sıfırlanmak zorunda kalındığı hassas bir dönemden geçtik.
Sonunda, üretimi artırmaktan başka yolun olmadığı, gıda güvenliği riskinin ülkeler için hayati önemde olduğu her ülke tarafından daha iyi anlaşıldı.
Ülkemizde de tarım sektörüne verilen destekler artırıldı, çiftçinin üretimde sürdürülebilirliği için ekilmeyen arazilerin üretime kazandırılması dahil ilave önlemler alındı.
Tahıl ürünleri üretim miktarları 2022 yılında bir önceki yıla göre %21,3 oranında artarak yaklaşık 38,7 milyon ton olarak gerçekleşti.
Bir önceki yıla göre, buğday üretimi %11,9 oranında artarak 19,8 milyon ton, mısır üretimi %25,9 oranında artarak 8,5 milyon ton, arpa üretimi %47,8 oranında artarak 8,5 milyon ton, çavdar üretimi %36,5 oranında artarak 273 bin ton, yulaf üretimi %32,2 oranında artarak 365 bin ton oldu.
Baklagiller grubunda, nohut %22,1 oranında artarak 580 bin ton, kuru fasulye %11,5 oranında azalarak 270 bin ton, kırmızı mercimek %75,4 oranında artarak 400 bin ton; yumru bitkilerden patates ise %2 oranında artarak 5,2 milyon ton üretildi.
Yağlı tohumlardan soya üretimi %14,8 oranında azalarak 155 bin ton, ayçiçeği üretimi %5,6 oranında artarak yaklaşık 2,6 milyon ton oldu.
Tütün üretimi %15 oranında artarak 82,3 bin ton, şeker pancarı üretimi ise %6,9 oranında artarak 19 milyon ton olarak gerçekleşti.
Sebze üretimi 2022 yılında bir önceki yıla göre azaldı.
Sebze ürünleri üretim miktarı 2022 yılında bir önceki yıla göre %0,5 oranında azalarak yaklaşık 31,6 milyon ton olarak gerçekleşti.
Sebzeler grubunda üretim miktarlarına bakıldığında, hıyarda %2,6, havuçta %33,5, salçalık kapya biberde %2,5 oranında artış olurken; domateste %0,7, karpuzda %2,1, kuru soğanda %6 oranında azalma olduğu görüldü.
Meyve üretimi 2022 yılında bir önceki yıla göre arttı.
Meyveler, içecek ve baharat bitkileri üretim miktarı 2022 yılında bir önceki yıla göre %7,7 oranında artarak yaklaşık 26,8 milyon ton olarak gerçekleşti.
Meyveler grubunda üretim miktarlarına bakıldığında, bir önceki yıla göre elmada %7,2, üzümde %13,5, şeftali ve nektarin toplamında %13, erikte %4,9, çilekte %8,8 ve zeytinde %71,2 oranında artış olduğu görüldü. Ayrıca incir üretimi %9,4, muz üretimi %12,9 oranında arttı.
Turunçgil meyvelerinden mandalina üretimi %2,5 oranında artarken, portakal üretimi %24,1 ve limon üretimi %14,6 oranında azaldı. Sert kabuklu meyvelerden fındık üretimi %11,8, Antep fıstığı üretimi %100,5 oranında arttı.
Süs bitkileri üretimi 2022 yılında bir önceki yıla göre arttı.
Süs bitkileri üretim miktarı 2022 yılında bir önceki yıla göre %20,4 oranında arttı.
Süs bitkileri üretimi içinde kesme çiçeklerin %68,2, diğer süs bitkilerinin ise %31,8’lik bir paya sahip oluğu görüldü.
Bir önceki yıla göre kesme çiçek üretimi %31,9, dış mekan süs bitkileri üretimi %3,6 oranında artarken, iç mekan süs bitkileri üretimi %17,5 azaldı.